Obezite Tedavisinde Çığır Açan Gelişme: Medikal Tedaviler
Özellikle gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde hızla yayılan obezitenin Türkiye'deki görülme oranı yüzde 30'lara ulaştı. Obezite tedavisi denildiğinde genellikle cerrahi müdahaleler akla gelse de, son dönemde geliştirilen medikal tedaviler de başarılı sonuçlar veriyor.
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Berçem Ayçiçek, bazı medikal tedavilerin kilo kaybını %24’e kadar artırabildiğini ve bazılarının bariyatrik cerrahinin sağladığı kilo kaybına yakın sonuçlar verebildiğini belirtiyor. Ancak, bu tedavilerin yan etkilerine dikkat çekerek, hastaların bu konuda dikkatlice bilgilendirilmesi ve tedavi sürecinin uzman bir hekim gözetiminde sürdürülmesi gerektiğini vurguluyor.
Obezite Tedavisinde Medikal Yaklaşımlar
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, obezitenin kalp damar hastalıkları başta olmak üzere çeşitli ciddi rahatsızlıklara neden olan küresel bir sağlık sorunu olduğu ve Türkiye’de %30’lara kadar ulaştığı bildiriliyor. Son yıllarda obezite tedavisinde kullanılan medikal tedavi seçenekleri hızla artıyor. Bu ilaçların, dozla ilişkili olarak etkili kilo kaybı sağlamaları, hedeflenen kilonun sürdürülebilirliğini desteklemeleri ve uzun süreli kullanımda güvenilir olmaları bekleniyor.
Prof. Dr. Ayçiçek, özellikle semaglutid ve liraglutid gibi GLP-1 reseptör agonistlerinin kilo kaybını %7 ile %17 arasında sağladığını ve kan şekeri kontrolü ile kardiyovasküler sağlık üzerinde olumlu etkiler gösterdiğini ifade ediyor. Dual agonist ilaçlar, GLP-1 reseptör agonistlerinin yanı sıra genellikle GIP veya GLP-1 kombinasyonunu içeriyor ve tirzepatid gibi ilaçlar bu sınıfta yer alıyor. Klinik araştırmalarda, bu ilaçların kilo kaybı oranlarını %20’ye kadar yükselttiği görülüyor.
Yeni İlaçlar ve Yan Etkiler
Yakın zamanda tedavi seçenekleri arasına girmesi beklenen triple agonistler, GLP-1, GIP ve glukagon gibi üç reseptör üzerinde etkili olup, kilo kaybı artırıcı etkisi ile dikkat çekiyor. Bu gruptaki yeni ilaçlardan biri olan retatrutid, klinik denemelerde %24’e kadar kilo kaybı sağladığı gözlemlenmiş. Ancak, GLP-1 reseptör agonistleri gibi ilaçların bazı durumlarda güvenli olmayabileceğini belirten Prof. Dr. Ayçiçek, gebelik, pankreatit öyküsü, medüller tiroid kanseri öyküsü gibi durumlarda bu ilaçların kullanılmaması gerektiğini vurguluyor. Ayrıca, diyabeti olan ve göz problemi yaşayan kişilerde bu ilaçların dikkatle kullanılması gerektiğini ifade ediyor.
Medikal Tedavilerin Takibi
Obezite tedavisinde medikal tedaviler, cerrahi müdahalelere yakın kilo kaybı sağlama potansiyeline sahip olsa da, uzun dönemde takip ve önlem alınmazsa mikronutrient eksiklikleri, kas kaybı, psikolojik sorunlar ve kırık riski gibi ciddi yan etkiler ortaya çıkabiliyor. Bu nedenle, tedavi sürecinin uzman bir hekim gözetiminde sürdürülmesi büyük önem taşıyor.
Obeziteyi Önlemek Tedaviden Daha Avantajlı
Obezitenin önlenmesi, tedaviye kıyasla daha avantajlıdır. Erken yaşlarda sağlıklı beslenme alışkanlıklarının kazandırılması, fiziksel aktivitenin teşvik edilmesi ve obezite farkındalığının artırılması, obeziteyi önlemede önemli stratejilerdir. Sağlıklı gıdalara erişimin kolaylaştırılması, okul beslenme programlarının düzenlenmesi ve fiziksel aktiviteyi artırmaya yönelik şehir planlamaları, obeziteyi önleme çabalarının temel taşlarıdır.